معرفی رشته مهندسی عمران

مهندسی عمران رشته‌ای است که هدف آن تربیت نیروهای متخصصی است که بتوانند در پروژه‌های مختلف عمرانی در زمینه‌های ساختمان‌سازی، راه‌سازی، پل‌سازی، بلند مرتبه‌ سازی، سازه‌ها و بناهای آبی، جمع‌آوری و دفع فاضلاب، محیط زیست و غیره مسئولیت طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گیرند.

مهندسی عمران از جمله رشته‌هایی است که بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران است. یعنی هر چیزی که به آبادی یک کشور باز می‌گردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دکل‌های مخابراتی، ساختمان‌های مقاوم در برابر زمین‌لرزه، سیل و آتش و نیروگاه‌های برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز و در نهایت حفظ محیط زیست، در حیطه کار مهندس عمران قرار می‌گیرد. برای آغاز تمامی پروژه‌های عمرانی به یک مهندس کارآمد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبه‌های فنی و اجرایی، اقتصادی نیز عمل کند.

چون اقتصادی بودن، یک اصل در مهندسی عمران است .

معرفی گرایش های مهندسی عمران

گرایش‌ عمران‌ ـ عمران

دانشجویان این رشته مواردی که را که مربوط به‌ سازه‌، خاک‌ و پی‌ ، راه‌ و ترابری‌ و هیدرولیک‌ است را می آموزند و علاوه بر طراحی‌ و نحوه‌ ساخت‌ اسکلت‌ ساختمان‌ها و سایر بناهای‌ فنی‌ مثل‌ پل‌، فرودگاه‌ و تونل‌ پرداخته‌ به‌ مطالعه‌ رفتار زمین‌ بناهای‌ فنی‌ هم می‌پردازد تا بتوانند طبق نوع‌ خاک‌ زمین‌ مورد نظر، شکل سازه‌ای‌ را که‌ قرار است‌ ساخته‌ شود، طراحی‌ کند.

این افراد همچنین به‌ برنامه‌ریزی‌ حمل‌ و نقل‌ بین‌ شهری‌ و درون‌ شهری‌، طراحی‌ راه‌ها از نظر هندسی‌، زیرسازی‌ و روسازی هم مشغول هستند و اطلاعات‌ خوبی‌ در مورد هیدرولیک‌ به‌ دست‌ می‌آورد.

دروس تخصصی گرایش عمران

تکنولوژی‌ بتن‌ * تحلیل‌ سازه‌، بارگذاری‌ * مهندسی‌ پی‌ * سازه‌های‌ بتنی‌ * سازه‌های‌ فولادی‌ * روش‌های‌ اجرایی‌ ساختمان‌ * مکانیک‌ سیالات‌ * هیدرولیک‌ * هیدرولوژی‌ مهندسی‌ *

رسم‌ فنی‌ و نقشه‌کشی‌ ساختمان‌ * نقشه‌برداری‌ و عملیات‌ * مهندسی‌ آب‌ و فاضلاب‌ * بناهای‌ آبی‌ * اصول‌ و مبانی‌ معماری‌ و شهرسازی‌ * پروژه‌ سازه‌های‌ فولادی‌ * روش‌های‌ خرابی‌ ساختمان‌

راه‌سازی‌ و پروژه‌ * روسازی‌ * مهندسی‌ ترابری‌ * راه‌آهن‌ * مهندسی‌ ترافیک‌

گرایش‌ عمران‌ ـ نقشه‌برداری

علم نقشه‌برداری علم و فن پردازش، تجزیه و تحلیل، تفسیر و نمایش اطلاعات مکانی برای اجرایی کردن پروژه‌های عمرانی است. این گرایش‌ از عمران، با جغرافیا و سنجش‌ از راه‌ دور، ارتباط‌ نزدیکی‌ دارد.

نقشه‌برداری‌ بیشتر برای‌ سازه‌های‌ بزرگ‌ خارج‌ از شهر مثل‌ سیلوها، پل‌ها، تونل‌ها و سدها کاربرد دارد و کارهای‌ میدانی‌ و صحرایی‌ این‌ رشته‌ خیلی زیاد است‌ و قسمت نقشه‌برداری‌ زیرزمینی‌ آن‌ سخت و خشن و طاقت فرسا است.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ نقشه‌برداری

راه‌سازی‌ * ریاضیات‌ مهندسی‌ * هندسه‌ دیفرانسیل‌ * نقشه‌برداری‌ و عملیات‌ * نقشه‌برداری‌ ژئودتیک‌ * فتوگرامتری‌ * تئوری‌ خطا * نقشه‌برداری‌ مسیر * نقشه‌برداری‌ زیرزمینی‌ * هیدروگرافی‌

کارتوگرافی‌ * ژئودزی‌ * میکروژئودزی‌ و نقشه‌برداری‌ صنعتی‌ * ژئودزی‌ ماهواره‌ای‌ * نجوم‌

گرایش‌ عمران‌ ـ آب

طبق پیش بینی ها تا چند سال آینده با بحران آب روبرو هستیم، مخصوصا در خاورمیانه که از مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان است، این بحران در حدی خواهد بود که ممکن است تا چند سال آینده در بین کشورها بر سر آب جنگ درگیرد زیرا میانگین بارندگی در ایران حدود یک سوم میانگین بارندگی در جهان است و باید از هر قطره آب حداکثر استفاده را بکنیم و از هدر رفت آن جلوگیری کنیم.

مهندسین عمران ـ آب با ساخت سدها، تصفیه‌خانه‌ها، تونل‌های انتقال آب و شبکه‌های توزیع آب در این زمینه فعالیت می کنند. مثلا در ساختن سد، بررسی پستی و بلندی‌های منطقه که سد در آن ساخته می‌شود و مشخص کردن میزان بتن برای ساختن سد به گرایش نقشه‌برداری مربوط می‌شود.

و مشخص کردن مکان ساخت سد و طراحی حجم مخزن سد و سرریزها و کارهای آماری مربوط به بارندگی و جمع‌آوری آب در حیطه تخصص مهندسی عمران ـ آب است و مرحله آخر یعنی ساخت سد به گرایش عمران ـ عمران مربوط است.

دروس تخصصی گرایش عمران ـ آب

تکنولوژی * تحلیل سازه * بارگذاری * مهندسی پی * سازه‌های بتنی * سازه‌های فولادی * روش‌های اجرایی ساختمان * مکانیک سیالات * هیدرولیک * هیدرولوژی مهندسی *

رسم فنی و نقشه‌کشی ساختمان * نقشه‌برداری و عمیات اجرایی * مهندسی آب و فاضلاب و بناهای آبی * شیمی عمومی * هواشناسی * مهندسی سیستم *

ماشین‌های آبی و ایستگاه‌های پمپاژ * شیمی میکروبیولوژی آب * فرآیند تصفیه * مقدمه‌ای بر بهداشت محیط.

وظایف مهندسین عمران

محاسبه و اجرای سازه‌های مختلف مانند ساختمانها اعم از مسکونی، اداری و صنعتی با سیستم‌های سازه‌ای مختلف مانند آجری، بتنی و فولادی و نیز طرح و اجرای سدها، پلها، حفر تونلها، راهها و سازه‌های آبی و زیر زمینی به طوری که در شرایط معمولی پایدار و در مواقع بحرانی مانند زلزله آسیب‌پذیری آن به حدی باشد که در ارائه خدمات از پیش تعیین شده دچار نقصان نگردد. به عبارت ساده تر مهندس عمران در هنگام طراحی هر سازه سعی در ایجاد تعادل میان سه عامل ایمنی، زیبایی و مقرون به‌صرفه بودن را دارد .

مهارت و توانایی های مورد نیاز برای رشته عمران

  • محاسبه، ساخت و اجرا و طراحی ساختمان های مسکونی، اداری و صنعتی
  • طراحی، محاسبه و اجرای راه ها و جاده های مختلف ارتباطی داخل و خارج شهرها و و روستاها
  • ساخت و اجرا و طراحی و محاسبه انواع پل های بتنی و فلزی و با شکل های مختلف
  • اجرای سدهای مختلف خاکی و بتنی و نیز بندهای انحرافی و سایر تاسیسات وابسته مثل تونل یا کانال انحراف آب رودخانه جهت اجرای عملیات کارگاهی در ضمن ساخت
  • اجرای کارهای مربوط به ساماندهی رودخانه ها.
  • طراحی، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب
  • ساخت تصفیه خانه های آب و فاضلاب
  • طراحی، محاسبه و ساخت شبکه های آب رسانی به منطقه های شهری و روستایی برای تامین آب آشامیدنی
  • طراحی، محاسبه و ساخت شبکه های جمع آوری و دفع آب های سطحی ناشی از نزولات جوی در خیابان ها و سایر منطقه های شهرها
  • انجام کارهای نقشه برداری مثل سراه سازی، سد سازی و …
  • کارهای نقشه کشی طراحی و معماری
  • آشنایی با نرم افزارهای رشته مهندسی عمران و مسلط بودن حداقل به 4 نرم افزار

نرم افزارهای تخصصی رشته مهندسی عمران

نرم افزار AutoCad Civil 3D

AutoCad Civil 3D به عنوان یکی از نرم افزارهای کاربردی مهندسی عمران در پروژه‌های کوچکی نظیر طراحی یک ساختمان تا ساخت یک فرودگاه بین المللی استفاده می‌شود. این نرم افزار که در مدل‌سازی اطلاعات ساختمان و نقشه برداری استاده می‌شود؛ سرعت و کیفیت کار مهندسین را افزایش می‌دهد.

نرم افزار ArchiCAD

ArchiCAD یک نرم افزار پیشرو در زمینه مدل‌سازی اطلاعات ساختمان است و توسط معماران، طراحان و مهندسان برای طراحی حرفه‌ای و مستند سازی در پروژه‌های ساختمانی استفاده می‌شود. ۳۰ سال از انتشار این نرم افزار می‌گذرد و به عنوان یک نرم افزار تخصصی در مهندسی عمران تمام تمرکز خود را بر مدل‌سازی اطلاعات ساختمان گذاشته است.

نرم افزار Graphisoft Archicad

Graphisoft Archicad جزو اولین نرم‌ افزارهای کاربردی مهندسی عمران در زمینه نقشه کشی دو بعدی و سه بعدی است. این نرم افزار توسط کمپانی گرافیسافت طراحی شده است. این شرکت در سال ۱۹۸۲ در شهر بوداپست تاسیس شد و با عرضه آرشیکد به عنوان پیشگام عرصه عمران پیشرفت چشمگیری داشت.

نرم افزار Auto CAD Architecture

بسته به کار شما ممکن است در نرم افزار اتوکد به ویژگی‌های دیگری در طراحی و مستند سازی نیاز داشته باشید. AutoCAD Architecture تمامی امکانات اتوکد به علاوه ابزارهایی برای ارتقا امر دیزاین را دارا است. برخلاف اتوکد که برای طراحی از خطوط و قوس‌های استفاده می‌شود در AutoCAD Architecture این خطوط با دیوارها، درها و پنجره‌‌ها جایگزین شده است.

نرم افزار ۳D Max

۳D Max یک برنامه گرافیکی رایانه‌ای برای ایجاد مدل‌های سه بعدی، انیمیشن و تصاویر دیجیتال است. این نرم افزار به دلیل داشتن ابزارهای قوی برای تولید مدل‌‌های سه بعدی میان مهندسان عمران به خوبی شناخته شده است. ۳D Max نیز همانند اتوکد متعلق به کمپانی Autodesk است.

نرم افزار Carrier HAP

Carrier HAP یکی از نرم افزارهای کاربردی مهندسی عمران در طراحی سیستم‌‌های گرمایشی و تهویه مطبوع است. این ابزار مدل سازی انرژی به عنوان برترین ابزار مهندسان این حوزه در طراحی و تجزیه و تحلیل سیستم‌‌های ساختمانی شناخته می‌شود.

نرم افزار hvac

Hvac محصول شرکت Elite software است و به عنوان یک سیستم تعاملی پویا در  طراحی سیستم‌های گرمایشی و تهویه هوا ( havc) شناخته می‌شود. یک سیستم HAVC شامل بخش‌های نظیر برج خنک کننده، هواکش، پمپ، کویل و … می‌با‌شد؛با استفاده از این نرم افزار می‌توانید تنها با درگ کردن چند آیکن این اجزا را ایجاد، هماهنگ و تجزیه و تحلیل کنید.

 نرم افزار AutoCAD

AutoCAD برای اولین بار در سال ۱۹۸۲ توسط Autodesk معرفی شد. به عنوان یکی از نرم افزارهای کاربردی مهندسی عمران در ایجاد مدل‌های سه بعدی و دو بعدی استفاده می‌شود. این ابزار به دلیل قابلیت‌‌های قدرتمند مدل سازی توسط معماران و مهندسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اتوکد دارای نسخه‌های مختلف است.

نرم افزار AutoCad MEP

AutoCAD MEP یکی دیگر از محصولات Autodesk است که در امر نقشه کشی سه بعدی تاسیسات توسط مهندسان مکانیک، برق، لوله کشی و معماران مورد استفاده قرا می‌گیرد. ابزارها و چینش آن مشابه اتوکد است اما برای تسریع گردش کار در ایجاد طرح‌های MEP بهینه سازی شده است.

نرم افزار CATIA

CATIA یکی از قدرتمندترین نرم افزارهای سه بعدی است که در طراحی محصولاتی نظیر هواپیما، قایق، زیر دریایی و ساختمان‌ها  مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم افزار با فراهم کردن محیط تعاملی سه بعدی مورد پسند مهندسان است.

نرم افزار SewerCAD

SewerCAD یک محصول نرم افزاری که در سراسر جهان توسط شرکت‌های مهندسی و خدمات شهری جهت مدل سازی و طراحی خطوط فاضلاب استفاده می‌شود. با استفاده از این ابزار مهندسان می‌توانند جریان نیرو تحت فشار و گرانش را به آسانی شبیه سازی کنند.

نرم افزار اسکچاپ

اسکچاپ یکی از نرم افزارهای کاربردی مهندسی عمران در زمینه مدل سازی سه بعدی است. کار کردن با آن آسان است و دارای بانک اطلاعاتی گسترده از مدل‌‌های ایجاد شده توسط کاربران است. این ابزار  برای طیف گسترده‌ای از پروژه‌های مدل سازی سه بعدی نظیر معماری، طراحی داخلی و طراحی بازی ویدیویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نرم افزار اسکیس

اسکیس به دلیل قابلیت اجرا روی موبایل و تبلت یکی از ابزارهای مورد علاقه مهندسان عمران است. با استفاده از این ابزار هر لحظه می‌توانید طرح‌ها و ایده‌های خود را ثبت کنید. این نرم افزار طراحی قدرتمند متعلق به شرکت Autodesk است.

نرم افزار magicplan

Magicplan یکی از نرم‌ افزارهای کاربردی مهندسی عمران است که می‌توانید در گوشی همراه خود از آن استفاده کنید. با فیلمبرداری از طریق این ابزار می‌توانید نقشه و پلان کاملی از یک ساختمان داشته باشید. این ابزار به طور خودکار فاصله‌ها را تخمین می‌زند و در انتها می‌توانید از آن خروجی بگیرید.

نرم افزار ABAQUS

آباکوس یکی از نرم افزارهای کاربردی مهندسی عمران است که در رشته‌های مختلف مهندسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم افزار که توسط Dassault Systemes توسعه یافته است. به دلیل توان محاسباتی بالای آن به طور رایج استفاده می‌شود. این ابزار در شبیه سازی مولفه‌‌ها و سازه‌های پیچیده در شرایط متنوع کاربرد گسترده دارد.

بازار کار رشته مهندسی عمران

مراکز مختلفی به صورت مستقیم و غیرمستقیم در فعالیت های عمرانی نقش دارند که هر یک به تناسب نوع فعالیت خود، اقدام به جذب فارغ‌ التحصیلان این رشته می‌کنند.

وزارت‌ خانه‌ های مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، جهاد سازندگی و نیرو به صورت گسترده‌ تر و سایر وزارت‌خانه‌ ها، اداره‌ ها، سازمان ها و مراکز دولتی و خصوصی نظیر: وزارت‌ خانه‌ های آموزش و پرورش، کشاورزی، فرهنگ و آموزش عالی، بانک ها و… به صورت مستقیم برای کارهای عمرانی خود مثل طرح و محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا، نیاز به استخدام مهندسان عمران دارند.

علاوه بر آن، شرکت های مختلف مهندسان مشاور که در کشور به صورت گسترده وظیفه طراحی، محاسبه و نظارت بر اجرای پروژه‌ های ساختمانی را بر عهده دارند و همچنین شرکت های ساختمانی و راه‌ سازی دولتی و خصوصی که در اجرای این طرح ها فعالیت دارند، تعداد کثیری از فارغ‌ التحصیلان رشته عمران را استخدام می‌ کنند.

یک دیدگاه بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی با * نشان گذاری شده اند